Publícase l’estudiu de Zimmermam sobre’l nacionalismu asturianu

Trabe acaba d’espublizar Faer Asturies. La política llingüística y la construcció frustrada del nacionalismu asturianu (1974-1999), un estudiu de Patrick Zimmermam qu’ofrez una mirada oxetiva y distanciada con lucidez y, al tiempu, empatía, del movimientu asturianista, dende los tiempos de la nacencia de Conceyu Bable –y el so antecedente, l’asociación Amigos del Bable– allá pel añu 1974 hasta l’acabu del sieglu xx.

Según espliquen dende la editorial, depués de más de trenta años d’esporpolle, l’asturianismu cultural, que dio más tarde, o quixo dar, en ser políticu, tien lluces y sombres en sí mesmu y en rellación colos partíos mayoritarios d’Asturies, «que fueron quien a emburriar esti movimientu a la marxinalidá». Nel terrén políticu, l’asturianismu tuvo ciertu puxu allá pelos años noventa del sieglu pasáu, de la que foi a llevar a la Xunta Xeneral un diputáu, representante de la xuntura ente’l PAS y la UNA. L’ocasu llegó cola perda d’esti diputáu y la atomización d’un movimientu que, «si bien cuenta coles simpatíes d’una parte de la sociedá asturiana, nun foi a dar el saltu definitivu que lu llantara daveres como una posibilidá real de facer política con mayúscules».

Con un trabayu de campu –documental y oral– de gran caláu, l’autor céntrase nel casu asturianu como paradigma de frustración d’un nacionalismu que nunca nun foi a guarir na sociedá asturiana, bien a la contra de lo qu’asocedió n’otres comunidaes autónomes vecines, como Galicia, Euskadi, Cataluña o mesmamente Andalucía. Esi mesmu trabayu llévalu a amosanos les contradicciones d’una corriente que nació baxo’l franquismu y que nun s’adaptó apode a la realidá nueva del Estáu de les Autonomíes y de la democracia lliberal.

Patrick Alan Zimmerman (California, 1981) ye doctor pola Universidá Carnegie Mellon de Pittsburgh; esti llibru ye’l resultáu del trabayu fechu pa la so tesis doctoral. Ye’l tercer gran estudiu que se fai sobre’l nacionalismu asturianu, depués de Planificación lingüística del asturianu. La normativización de una pequeña lengua romance en territorio español, desde los puntos de vista lingüístico, literario y político, de Bernd Bauske y publicáu en 1999; y La nación (im)posible. Reflexiones sobre la ideología nacionalista asturiana, de Pablo San Martín Antuña y publicáu nel 2006. Sicasí, esta ye’l primeru que se publica n’asturianu gracies a la traducción dende l’orixinal inglés que fixo Cesáreo García.

(de Les Noticies, 27-09-2012)